Psoriasis op de hoofdhuid: frequent, maar wel behandelbaar

Psoriasis kan op veel plekken ontstaan, onder andere ook op de hoofdhuid. Naast het fysieke ongemak dat de plekken daar veroorzaken, is de psychologische impact niet te onderschatten: ons haar is immers een van de meest zichtbare delen van onze verschijning. Gelukkig valt er met de juiste behandeling heel wat aan te doen, vertelt dermatoloog Celine De Krock tijdens ons gesprek op haar praktijk in Scherpenheuvel.

Elders in dit nummer merkte uw collega dokter Dekeyser op dat psoriasis op zowat elke vierkante centimeter van onze huid kan voorkomen, dus ook op ons hoofd en in ons haar. Hoe frequent is psoriasis capitis, zoals de psoriasisvariant op onze hoofdhuid wordt genoemd?

Heel frequent. Veel patiënten met psoriasis op het lichaam, hebben ook psoriasis op de hoofdhuid. Soms – maar veel minder vaak – is de hoofdhuid de enige getroffen plek.

Wat is de oorzaak en wat zijn de symptomen?

Net als bij psoriasis elders op het lichaam ontstaat de hoofdhuidvariant doordat het immuunsysteem overactief is, waardoor de huidcellen zich te snel vernieuwen. Dat geeft de karakteristieke witte schilfers die over de hele hoofdhuid kunnen voorkomen, maar ook boven op het voorhoofd, achter de oren en in de nek. Je mag ze echter niet verwarren met ‘gewone’ haarroos of eczeem. Die hebben een andere oorzaak.

Ik wil graag benadrukken dat deze aandoening niet besmettelijk is, maar de schilfers kunnen heel onaangenaam zijn voor wie ermee geconfronteerd wordt. Andere symptomen van psoriasis capitis zijn de rode, duidelijk begrensde plekken en roodheid aan de haargrens. Patiënten hebben meestal ook veel last van jeuk.

Gaat de aandoening ook gepaard met haaruitval?

Niet per se, maar door de ontsteking die we zien bij psoriasis kan er wel haarverlies optreden. Na het instellen van een behandeling groeien de haren wel weer gewoon terug.

Over welke behandelingsmogelijkheden beschikt u?

Enerzijds is een lokale behandeling belangrijk om de schilfers aan te pakken. Die trachten we te verwijderen zonder de huid te beschadigen, zodat we kunnen doordringen tot de onderliggende ontsteking. Daarom werken we vaak met gecombineerde bereidingen op basis van salicylzuur (wat de huidschilfers zal verwijderen) en cortisone (die de onderliggende ontsteking zal aanpakken). Dikwijls worden beide stoffen verwerkt in een lotion die ’s avonds op het haar aangebracht wordt, zodat het product de hele nacht kan inwerken. Ik raad mijn patiënten vaak aan hun hoofd daarbij te bedekken (bijvoorbeeld met een badmuts), omdat het product dan beter kan inwerken. In de ochtend kan het haar dan worden gewassen met een zachte, hydraterende shampoo. Bij ernstige vormen, of wanneer lokale therapie niet volstaat, bestaan er ook systeembehandelingen die inwerken op het overactieve immuunsysteem. Maar voor ik een behandeling bepaal, zal ik altijd grondig onderzoeken of patiënten nog elders psoriasisplekjes hebben. Daarnaast moeten we er ook rekening mee houden dat sommige patiënten met psoriasis ook gewrichtslast kunnen hebben: ook dat onderzoek ik tijdens de raadpleging. Deze aspecten spelen immers een belangrijke rol bij de keuze van de juiste behandeling en om eventueel door te verwijzen naar gespecialiseerde collega’s zoals reumatologen.

Welke boodschap geeft u mee aan uw patiënten?

Je mag de psychologische impact van psoriasis op de hoofdhuid niet onderschatten: vaak schamen patiënten zich voor de schilfers en zie je bijvoorbeeld dat ze hun kledij of hun kapsel aanpassen en zelfs sociale contacten zoveel mogelijk vermijden. Deze en andere mensen wil ik dan ook graag aanmoedigen om naar de dokter te stappen. Durf hulp te vragen. Wacht niet te lang met behandelen en vertrouw op je arts: het is belangrijk om de behandeling zo snel mogelijk en zo efficiënt mogelijk te starten. Deel je vragen en onzekerheden en laat je niet misleiden door trends of onwaarheden op de sociale media. Online circuleren heel wat ‘wondermiddeltjes’, maar je weet nooit wat erin zit en een gewone behandeling is al intensief genoeg zonder dat je extra risico’s moet gaan nemen.

Tips voor thuis

Hoewel psoriasis op de hoofdhuid echt kan gaan jeuken, is het beter niet te krabben. Dat kan immers wondjes veroorzaken en die kunnen dan weer leiden tot het zogeheten Köbner-fenomeen, waarbij nieuwe psoriasisplekken ontstaan op beschadigde huid.

Als je het toch niet kunt laten, gebruik dan je vlakke hand, een massageroller of een glad steentje, zodat je geen wondjes veroorzaakt. Koude heeft vaak een kalmerend effect en er bestaan lotions of serums die jeukstillende producten bevatten.

Gebruik hydraterende shampoo en wees voorzichtig met producten die de huid kunnen beschadigen of irriteren. Vraag bij twijfel raad aan je arts. Hoofddeksels mogen, maar let op voor zweet: dat kan de huid irriteren. De zon kan – met mate – ontstekingsremmend werken. Smeer je wel altijd zorgvuldig in, zodat je niet verbrandt.

Tot slot nog dit. Kies voor een kapsel waar jij je goed bij voelt en vooral dat je zelf mooi vindt. Je zelfvertrouwen zal je dankbaar zijn.